BINGILDAK NEDİR?
BINGILDAĞIN ERKEN KAPANMASI YA DA KÜÇÜK OLMASI BİR SORUN TEŞKİL ETMEYEBİLİR
Bıngıldak - tıbbi adı: Fontanel - bebeğinizin kafatası kemiklerinin henüz birleşmediği bölgedeki yumuşak alanlardır. Bu alanlar, doğum sırasında kafatası kemiklerinin gerektiği gibi kaymasına ve doğum kanalından geçebilmesine olanak sağlarken aynı zamanda bebeğinizin beyninin büyümesine de olanak sağlar. Bıngıldaklar bebek büyüdükçe kapanacaklardır. İki temel bıngıldak vardır:
- Ön fontanel, bebeğinizin kafasının ön, üst kısmında yer alır. Bu, en büyük olanıdır.
- Arka fontanel, kafanın arkasında bulunur.
Bebeğinizin fontaneline hafifçe dokunmanızda bir sakınca yoktur. Sağlıklı bir fontanel yumuşak ve düz hissetmelidir. Şişkin veya çökmüş bir fontanel, bir sağlık sorununun belirtisi olabilir.
Bıngıldak ne zaman kapanır?
Genellikle, bıngıldakların bebek 18 aylık olana kadar kapanması beklenir. Arka fontanel ilk olarak kapanır. Ön fontanel 7 ile 18 ay arasında kapanır.
Unutulmamalıdır ki bu rakamlar genel toplum ortalamalarıdır ve sizin bebeğiniz için doğru olmak zorunda değildir. Literatüre göre 3 ila 18 arasında kapanan bıngıldakların hiç bir soruna yol açmama ihtimali ÇOK YÜKSEKTİR.
Bebeğinizin bıngıldaklarının boyutundan daha çok baş çevresinin büyüme hızı ve ayına göre yapması gereken aktiviteleri yapıp yapmadığı, yani sağlıklı bir nörolojik gelişim gösterip göstermediği önemlidir. Öte yandan siz veya çocuk doktorunuz eğer erken kapanan bir bıngıldaktan endişeleniyor ise yapmanız gereken en iyi şey panik olmadan bir çocuk beyin cerrahına başvurmak olacaktır.
Ön Bıngıldağın Erken Kapanması
Bazen, ön fontanel çok erken kapanır. Bu durumda pediatri doktorlarının ve belki de sizin aklınıza ilk gelecek şey çocuğunuzun beyninin büyüyüp büyümeyeceğidir. Evet bıngıldaklar beyin büyümesine yardım eder ancak erken kapanma durumunda beyin büyümesi duracak diye bir şey yoktur.
Beyin büyümesinin durmasına sebep olan hastalıkların listesi uzundur ve bu hastalıklar genellikle oldukça ciddi problemlerdir ve emin olun ilk bulguları erken bıngıldak kapanması olmayacaktır. Beynin büyümemesi ve küçük kalmasına mikrosefali adı verilir ve ciddi bir nörolojik hastalıktır. Mutlaka ciddi bir şekilde araştırılmalıdır.
Bıngıldak kapanması ile ilişkilendirilen bir diğer sık problem de kafatası eklemlerinin erken kapandığı kraniyosinostoz hastalığıdır. Kraniyosinostozda sorun bıngıldak değil kafatası kemikleri arasındaki eklemlerdedir. Bu hastalık çok büyük oranda doğumsaldır ve bebeğiniz doğduğunda bu hastalıkla beraber doğmuştur demek yanlış olmayacaktır. 3-4 ayda kapanan bir bıngıldak kraniyosinostoz hastalığına neden olmayacaktır.
Kraniyosinostoz durumunda çocuğun baş çevresi büyümesi durmaz ve tabii ki beyin büyümesi de devam eder (çok nadir görülen sendromik sinostoz adı verilen kompleks hastalıklar hariç). Kraniyosinostozda baş büyümesi şekilsiz bir haldedir ve tecrübeli gözler daha siz kapıdan girdiğinizde sorunu tanıyabilir. Bıngıldağı erken kapanana bebeklerde en çok korkulan şeylerin başında gelen kraniyosinostoz hastalığı ile ilgili bu linkten daha fazla bilgi edinebilirisiniz.
Bıngıldağı erken kapanan bebekler zeki mi olur?
Bebeğin zekasının bıngıldak boyutuyla bir ilgisi bulunmamaktadır. Zeka, genetik ve çevresel birçok etkenin bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır.
Bıngıldağı erken kapanan bir bebekte D vitamini kulanmak yanlış mıdır?
Bıngıldağın erken kapanması ve D vitamini çok sık olarak ilişkilendirilen bir durumdur. D vitamini kemik gelişimi için çok önemlidir. "Eğer bıngıldak erken kapanıyorsa hızlı bir kemikleşme vardır ve bu nedenle kemikleri destekleyen D vitaminini kullanmak yanlış olacaktır" GÖRÜŞÜ TAMAMEN YANLIŞTIR. Ameliyat gerektiren kraniyosinostoz vakalarında bile D vitamini kullanımının kesilmesi önerilmemektedir çünkü aslında tıbbi literatürde D vitamini eksikliğinin kemik metabolizamasını bozduğu ve bu nedenle kemiklerin beklenenin dışında davranmasına sebep olduğunu düşündüren bulgular vardır. D vitamini ve tabii ki güneş ışığı bebeklerin gelişimi için çok önemlidir. Özellikle D vitamini ile ilişkili tıbbi bir sorunu olmayan bebeklerde sadece bıngıldağı küçük ya da kapalı diye vitamin takviyesi engellenmemelidir.
Bebeğimin bıngıldağı çok küçük ya da kapalı ne yapmalıyım?
Yukarıda da anlatılmaya çalışıldığı gibi bu durum çok büyük olasılıkla hiç bir soruna yol açmayacak bir durumdur. Sizin yapmanız gereken bu konuda tecrübeli bir doktor ile görüşmektir. Ben kendi pratiğimde bıngıldağı erken kapandığı için bana gönderilen bebekleri bir kaç ay süre ile baş çevresi takibine alıyorum. Baş çevresi takibinde tek bir ölçüm değil önceden yapılmış ve sonradan yapılacak birkaç ölçümün önemi olduğu unutulmamalıdır. Bu ölçümler özel bazı grafiklere işlenip bebeğin baş çevresinin gidişatı ortaya konulabilir. Eğer bu süreç içinde şüphe uyandıran bir durum ortaya çıkar ise daha ileri incelemeler yapılması gerekmektedir.